Astrid van den Broek is creatief coach en werkt als vrijwilligster in Vivent De Hooghe Clock. Om de week richt zij samen met welzijnsmedewerker Jolande Blankenvoorde op dinsdag het Kleurenatelier in. Daarmee wekken zij mooie en bijzondere gevoelens, herinneringen en verhalen op bij de bewoners.
Vertellen
“Mevrouw wat doet u hier eigenlijk als vrijwilligster in dit huis? Ik zie u om de veertien dagen maar het is mij niet duidelijk? U komt en gaat en bent er voor onze mensen maar waar kunnen we u vinden? Ik zie u wel met een groepje mensen door de gang trekken op dinsdagochtend….”
Op deze vraag was ik al een tijd aan het wachten. Wie weet zou ooit iemand mij hem stellen. Want dat ik hier ben, doet er best wel toe. Net zoals al die andere vrijwilligers, en velen anderen, die komen en gaan. Die zich uiteindelijk allemaal voor hetzelfde doel inzetten, namelijk voor de bewoners van Vivent De Hooghe Clock. Het lijkt mij leuk er iets over te vertellen. Dus ik neem jullie graag mee in hetgeen Jolande Blankenvoorde en ik al een tijd organiseren.
Kleurenatelier
We noemen het het Kleurenatelier. Jolande had vorig jaar het plan opgepakt om met de mensen van verschillende afdelingen te gaan kleuren. Dat sloot perfect aan bij mijn opleiding als creatief coach, waarmee ik wekelijks als zelfstandig coach bij mensen met Alzheimer in de thuissituatie werk. Na mijn aanmelding als vrijwilligster bij Vivent leek het mij dan ook een creatieve uitdaging dat plan met Jolande verder uit te werken. Ja, en wat zeg je dan tegen bewoners die bij elkaar in de huiskamer zitten en die je wilt enthousiasmeren? We gaan kleuren? Echt niet. Nee hoor! We gaan naar het atelier om iets moois te maken met kleuren en daar drinken we ook met elkaar een kopje koffie. Zo vertrekken we dan in optocht met rolstoelen en rollators dwars door het huis, van lift naar lift en komen in de zaal die we hebben omgedoopt tot het kleurenatelier.
Een traan
Werken vanuit de vrije fantasie is voor veel mensen met Alzheimer erg moeilijk, is uit ervaring gebleken. Dus tekenen we op een groot formaat papier voor iedere bewoner telkens een andere afbeelding. Bloemen zijn erg in trek! De vlakken worden ingekleurd met mooie kleuren verf. U zult zich misschien afvragen “Is dat alles? Een beetje verven?“. Nee dus. Want sowieso een penseel goed vasthouden en kunnen richten naar het papier is motorisch gezien voor sommigen al een hele handoefening op zich. Dan het kiezen van een kleur…ook al soms een handicap, iets wat voor ons zo vanzelfsprekend is. Grote aarzeling vaak!
Ja, dat mag!
“Mevrouw mag ik dit vakje ook inkleuren?“ – Ja, hoor ook dat mag.
“Mag dat allemaal? En met welke kleur?” – Ja, dat mag allemaal, en u mag de kleur kiezen, wat is uw lievelingskleur? U draagt een mooie blauwe jurk. Is dat ook uw lievelingskleur?
“En is dat dan allemaal gratis? Al die verf?“ – Dat is allemaal gratis, en weet u wat? Die narcis die u zo prachtig gaat inkleuren met blauw gaan we ophangen. En die geven we een naam want alle narcissen hebben een naam.
“Echt waar?“ – Ja hoor en ik schrijf uw naam erbij. Deze narcis hier van u heet naar u en de narcis van die mevrouw geven we haar naam.
“Wat vind ik dat leuk! En gaat u dat ophangen?” – Jazeker, we maken er een expositie van zodat iedereen kan zien wat u hier doet.
“Echt waar en kost dat dan iets?” – Nee, dat is gratis en ik zie aan u dat u het leuk vindt, want u kijkt blij.
“Ja, ik heb nog nooit iets op mogen hangen van mijn moeder.” – Ik kijk en wat zie ik: een traan! Jemig, ik moet er zelf van slikken. De andere dames kijken ook allemaal naar hun opgehangen werkstukken en vinden het prachtig.
Verhalen
“Is dat wat u doet?“, zou de interviewer aan mij vragen. Ja, dat doen we tijdens het atelier uur. En daarmee draag ik als vrijwilligster een klein stukje bij aan het welzijn van bewoners met Alzheimer hier in dit huis. Net zoals iedereen een stukje bijdraagt. En wat gebeurt er ondertussen nog meer tijdens het schilderen, zult u zich afvragen. Tijdens het schilderen komen de verhalen van de deelnemers los over bloemen, tuinen die men al of niet had, borduurwerk met bloemen, overleden moeders die van bloemen hielden, geuren van bloemen. Een trotse mevrouw die vertelt over de bloemenzaak van haar zoon. En dat is wat je noemt reminiscentie, het terughalen van fijne herinneringen waardoor het hormoon endorfine wordt geactiveerd, wat zorgt voor een geluksgevoel.
Allemaal kleine schakels
Dus het kleurenatelier is, hoe zal ik netjes formuleren, meer dan “een beetje knoeien met verf”. En hoe leuk vind ik het om er iets over te vertellen! We zijn immers allemaal kleine schakels als het gaat om het totale pakket van zorg voor de bewoners van Vivent De Hooghe Clock. En ieder doet het op zijn of haar manier.